Kalibracja ADAS, czyli nowoczesne szyby

01 grudnia 2022

O tym, że szyba samochodowa dawno przestała być tylko kawałkiem szkła, wielu zapewne wie. Niewielu wie, że jest tak nowoczesnym urządzeniem, że po jej wymianie wymaga kalibracji.

Nowoczesne samochody wyposażone są w kamery, radary, czujniki i wszelkie urządzenia mające zapewnić kierowcy i pasażerom jak najwyższy poziom bezpieczeństwa. Czasami, mając nowoczesne samochody, zapominamy o prostym elemencie, który może zniweczyć starania konstruktorów w dziedzinie bezpieczeństwa. Dlatego tak ważne jest zachowywanie najwyższych standardów, także podczas napraw.

Proces kalibracji dla systemów wspomagania kierowcy powinien być wykonany każdorazowo po czynnościach, takich jak:

• Wymiana szyby.
• Naprawa blacharsko-lakiernicza pojazdu.
• Regulacja geometrii pojazdu.
• Naprawa zawieszenia.
• Wymiana sterownika.
• Wymontowanie i ponowne zamontowanie urządzenia pomiarowego: kamera, radar.

W każdym z tych przypadków konieczna jest kalibracja, bowiem nie wiemy, jak bardzo zmieniło się położenie urządzenia względem pojazdu czy toru ruchu pojazdu, podobnie jest z geometrią: po naprawie zawieszenia musimy przeprowadzić kontrolę oraz ewentualną regulację.

Standardy producentów

Każdy z producentów samochodów jasno określa wymóg kalibracji, ale nie zawsze jest ona podana tam, gdzie my byśmy się jej spodziewali. Dla przykładu, u jednego z producentów procedura wymiany szyby obejmuje wszelkie potrzebne informacje dotyczące osadzenia, zachowania szczelin, potrzebnych dodatkowych narzędzi, informuje o demontażu elementów elektroniki, ale nie wskazuje, co należy wykonać po takim demontażu i ponownym jej montażu.
Taka informacja pojawia się w osobnej instrukcji demontaż i montaż kamery z uchwytu, i to w tej instrukcji pojawia się informacja, jak zdemontować taką kamerę i co należy zrobić po takiej czynności.

W przypadku kamer i radarów montowanych na szybie (w tym wypadku) również nie mamy powtarzalności. Możemy wymienić pięć składowych:

• Gięcie szyby (wypukłość).
• Zniekształcenia optyczne.
• Montaż uchwytów (w fabryce).
• Osadzenie szyby w pojeździe.
• Montaż oprzyrządowania przez montażystów.

Jest tu kilka możliwości, dla których nie jesteśmy w stanie powiedzieć, czy położenie kamery bądź radaru jest idealnie takie samo, jak było przed wymianą szyby. Sprawdzając eksperymentalnie szyby nawet ASO, czyli przed wymianą starej, przeprowadziliśmy kalibrację, odnotowaliśmy parametry kątowe, następnie zamontowaliśmy nową szybę ASO i ponownie przeprowadziliśmy kalibrację – zanotowaliśmy 0,5* przestawienia kamery głównie na osi, która odpowiada za zakres widzenia do przodu (zasięg widzenia kamery), to zaś można łatwo zobrazować, posługując się matematyką: przestawienie o 1* skraca lub wydłuża zakres widzenia kamery o połowę. Patrząc na przykładzie, zasięg 100 m może być zmieniony na 50 m. Jaki to może mieć wpływ na bezpieczeństwo?

Świetlny przykład

Otóż prosty przykład: automatyczne światła drogowe, czyli widząc światło z naprzeciwka, system zmienia światła drogowe (długie) na światła mijania (krótkie). Przy prawidłowo działającym systemie wszystko odbywa się prawidłowo, ale jeżeli zmienimy zakres widzenia kamery, to zmiana światła nastąpi za wcześnie lub za późno.

Firma Autoglass® zapewnia profesjonalną usługę kalibracji systemów ADAS. Producenci samochodów zalecają kalibrację systemów po wymianie szyby, aby zapewnić bezpieczne działanie wszystkich systemów na drodze. Jeśli kamera nie zostanie skalibrowana po wymianie szyby, systemy bezpieczeństwa nie będą działały poprawnie.

Przy wydłużonym zakresie zmiana światła następuje wcześniej, ale zmieni światło na drogowe, jeszcze zanim pojazdy się miną.
Przy skróconym zakresie zmiana światła następuje później, czyli oślepiamy światłami drogowymi innego użytkownika drogi, co również jest niebezpieczne.
Jeszcze bardziej rozbudowany jest system rozdziału światła drogowego opartego na kamerach. Mamy tu do czynienia z matrycowymi światłami LED Matrix i ruchomą soczewką.

Szyba a zmiana pasa

Asystent pasa ruchu to jeden z częściej spotykanych rozwiązań, w obecnych samochodach mamy tu do czynienia z dwoma rodzajami:

• ostrzeżenie o niezamierzonej zmianie pasa,
• utrzymanie w pasie ruchu.

Pierwszy tylko nas informuje poprzez sygnał dźwiękowy o zjechaniu z pasa, drugi natomiast nie pozwoli zjechać z wyznaczonego pasami toru, systemy te zadziałają, jeżeli nie włączymy kierunkowskazu. W obu przypadkach kalibracja również musi się odbyć. Co może powodować brak kalibracji po wymianie szyby? Pojazd zjedzie z pasa i dopiero zadziała sygnał lub nie utrzyma nas w pasie i po prostu z niego zjedzie.

Wykrywanie znaków ograniczenia prędkości oraz zakazu wyprzedzania, jest to informacja dla kierowcy wyświetlana na pulpicie. Od tego roku zadanie tego systemu jest szersze; teraz reaguje stosownie do informacji ze znaku drogowego, czyli zwolni pojazd do wymaganej prędkości lub uniemożliwi wyprzedzanie. Ma to niebagatelny wpływ na bezpieczeństwo.

Systemy te mają bardzo duże powiązanie z innymi układami: od hamulcowego, poprzez czujniki przyspieszenia wzdłużnego, poprzecznego, układ kierowniczy, czujniki parkowania, kierunkowskazy, czujnik deszczu, światła, napinacze pasów, szyby boczne zawieszenie samochodu, a na żarówkach skończywszy.

Grzegorz Wroński