Błędy w kierowaniu samochodem - Zygmunt Freud to (pośrednio) przewidział.

15 stycznia 2010

Czynności pomyłkowe. Ileż razy zaskakiwały nas samych, zawstydzały, powodowały zażenowanie i narażały na śmieszność. Ale także mogą być daleko groźniejsze, gdy zdarzają się kierowcy w trakcie jazdy. Termin ten wprowadził do nauki Zygmunt Freud, wiedeński lekarz i psychoanalityk pracujący z pacjentami i publikujący swe głośne teorie w końcu XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Freud zauważył, że wielu osobom (również jemu) zdarza się w życiu codziennym popełniać szereg błędów takich jak: przejęzyczenia, zapominanie o oczywistych sprawach, upuszczenia przedmiotów lub potrącenia ich, niedostrzeganie oczywistych faktów lub elementów w otoczeniu, pomijanie niektórych treści podczas słuchania lub czytania, ewidentne błędy gramatyczne, matematyczne i logiczne. Czynności pomyłkowe towarzyszą nam w każdej dziedzinie aktywności życiowej, zawodowej i prywatnej. Freud upatrywał nasilenia się ich występowania u tych osób, których energia życiowa jest szczególnie zaangażowana w ochronę ich sfery psychicznej, w wypieranie do podświadomości trudnych wspomnień lub myśli o niezrealizowanych pragnieniach, np. seksualnych. Dziś wiadomo, że czynności pomyłkowe zdarzają się każdemu, a nasilają się również u ludzi będących pod wpływem silnych stresów życiowych. Gdyby oszacować częstość występowania czynności pomyłkowych u przeciętnie aktywnej osoby, zdrowej i nie obciążonej nadmiernie przeżyciami stresowymi, okazuje się, że w ciągu jednej godziny popełnia ona przeciętnie od kilkunastu do kilkudziesięciu czynności pomyłkowych. A jeśli dotyczą one wszystkich aktywności życiowych, to z pewnością pojawiają się także podczas prowadzenia samochodu. Czynnościami pomyłkowymi są wówczas na przykład: zapomnienia włączenia migacza podczas manewru skręcania lub zmiany pasa ruchu, zapomnienia włączenia świateł samochodu lub zapięcia pasów bezpieczeństwa, próbę zmiany biegu na wyższy, mimo, że zostało to wykonane już wcześniej, błędny wybór biegu do ruszania z miejsca, błędy w interpretacji odległości od przeszkód terenowych (słupków, barierek), błędy w ocenie intencji zachowania innych kierowców, błędy spostrzegania (np. obecności znaków zakazu, nakazu, ograniczania prędkości), oraz błędy tzw. percepcyjne. Można by ich wymienić jeszcze więcej. W ciągu godzinnej jazdy ze średnią prędkością 60 km/h po średnio zatłoczonej drodze kierowca może być w interakcji - poprzez sytuację drogową - nawet z kilkoma tysiącami innych osób, z których każda, podobnie jak on sam, popełni w tym czasie co najmniej kilkanaście czynności pomyłkowych. Zatem prawdopodobieństwo tego, że dwóch kierowców będących w ruchu drogowym, w tym samym czasie i miejscu popełnią równocześnie błędy w postaci czynności pomyłkowej, jest relatywnie bardzo wysokie, przekracza 0,5%. Zagrożenie to obniża się nieco tylko dzięki temu, że nie wszystkie popełniane czynności pomyłkowe są krytyczne dla bezpieczeństwa i nie doprowadzają do kolizji lub wypadku, a także dzięki temu, że w wielu sytuacjach pomaga kierowcom szczęśliwy zbieg okoliczności. Mimo to, w ciągu każdej doby zadarza się na polskich drogach łącznie ponad 1100 kolizji i wypadków, co oznacza, że bierze w nich udział ponad 420 tys. kierowców rocznie. Źródło: www.ekokierowcy.pl