e-logistyka w wykonaniu Volkswagena

Nikt, kto zna rynek motoryzacyjny, nie ma chyba wątpliwości, że kiedy koncern Volkswagena zabiera się do pracy w konkretnej dziedzinie, robi to z zaangażowaniem 100% sił i środków. Tak też jest w przypadku elektryfikacji samochodów użytkowych niemieckiej marki.

e-Crafter to samochód bezemisyjny, a jako taki doskonale nadawał się do badania i pewnego eksperymentu – Misja Zerowa Emisja (MZE) – którego Volkswagen Samochody Użytkowe został partnerem. Celem projektu MZE jest monitorowanie emisji dwutlenku węgla podczas dostaw na terenie Warszawy, a także porównanie całkowitych kosztów użytkowania samochodów elektrycznych i spalinowych. Do porównania użyto dwóch samochodów Volkswagen Crafter. Pierwszy to 177-konny diesel z silnikiem 2.0 TDI; drugi to oczywiście e-Crafter o mocy 136 KM i zasięgu 173 kilometrów. Auta przez sześć tygodni realizowały przesyłki sklepów IKEA oraz H&M.

Wyniki badania MZE

Wyniki projektu ogłoszono podczas Kongresu MOVE Mobility & Vehicles, który odbył się w ramach Poznań Motor Show 2019. Czy elektryczny pojazd dostawczy, realizujący usługi w ramach logistyki miejskiej, może się jednak dzisiaj opłacać? Zbadało to Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) w ramach projektu pilotażowego Misja Zerowa Emisja. Przeprowadzono analizę porównawczą całkowitych kosztów posiadania (TCO, ang. total cost of ownership), uwzględniającą rzeczywiste łączne koszty, związane z zakupem, uruchomieniem, użytkowaniem, utrzymaniem i sprzedażą zasobów, konwencjonalnego Volkswagena Craftera i jego elektrycznego odpowiednika, produkowanego w fabryce we Wrześni, e-Craftera. Oba samochody, konwencjonalny i elektryczny, poruszały się po zbieżnych trasach. Udział w projekcie wziął także Przemysłowy Instytut Motoryzacji (PIMOT), dostawca usług car fleet management firma Alphabet oraz koncern energetyczny Engie.

W trakcie 6 tygodni realizacji badania oba pojazdy pokonały dystans ponad 3,6 tys. kilometrów i przewiozły około 1000 paczek o łącznej masie ponad 46 ton (ok. 100 zleceń tygodniowo dla IKEA i ok. 5 dostaw dla H&M). Spędziły w pracy ok. 250 godzin, z czego 40% w ruchu. Przez cały okres trwania badania w pojazdach umieszczone były nadajniki sygnału GPS, które rejestrowały czas, współrzędne, prędkość i przebyty dystans. Pojazd elektryczny był ładowany każdego dnia po zakończeniu pracy z wykorzystaniem stacji prądu przemiennego, wyposażonej w 2 gniazda o mocy od 3,7 do 22 kVA.

Opracowując metodykę badania, starano się uwzględnić możliwie najwięcej składowych kosztów, które podzielono na jednorazowe (koszt zakupu pojazdów, odliczenie podatku VAT od zakupu oraz od cen paliwa i energii elektrycznej, zwolnienie z podatku akcyzowego EV, odpisy amortyzacyjne, wartość rezydualna) i powtarzalne (wykorzystana energia elektryczna lub paliwo, ubezpieczenie pojazdu, serwis i naprawy, przeglądy, podatki). W analizie wszystkie przepływy pieniężne były dyskontowane do roku bazowego. Na podstawie pozyskanych danych, aktów prawnych oraz rozeznania cen przyjęto także wartości początkowe w analizowanym projekcie (15 lat – czas analizy, 12 miesięcy roboczych w roku, 21 dni roboczych w miesiącu). Uwzględnienie wszystkich kosztów dało możliwość stworzenia modelu matematycznego, za pomocą którego obliczony został całkowity koszt posiadania pojazdów w kilku scenariuszach.
W analizie przyjęto cztery scenariusze: 1 (dzienny dystans – 120 km, możliwy do pokonania w trakcie 8-godzinnego dnia pracy pojazdu na jednym ładowaniu; zwolnienie z akcyzy oraz odliczenie 100% VAT; amortyzacja liniowa), 2 (dzienny dystans – 120 km, zwolnienie z akcyzy oraz odliczenie 100% VAT; amortyzacja liniowa oraz dopłata w wysokości 36 tys. zł, zgodnie z projektem Rozporządzenia Ministra Energii w sprawie szczegółowych warunków oraz sposobu rozliczania wsparcia udzielonego ze środków Funduszu Niskoemisyjnego Transportu), 3 (dzienny dystans – 170 km, możliwy do pokonania w ramach pracy zmianowej lub doładowania; zwolnienie z akcyzy oraz odliczenie 100% VAT; amortyzacja liniowa) oraz 4 (dzienny dystans – 170 km, zwolnienie z akcyzy oraz odliczenie 100% VAT; amortyzacja liniowa oraz dopłata w wysokości 36 tys. zł). Na podstawie przeprowadzonych analiz obliczono, po ilu latach od zakupu TCO elektrycznego samochodu dostawczego zrówna się z całkowitymi kosztami posiadania konwencjonalnego odpowiednika. Ta wartość definiuje minimalny zakładany czas użytkowania pojazdu, dla którego zakup samochodu elektrycznego jest ekonomicznie uzasadniony. – W ramach przyjętych założeń użytkowanie pojazdu elektrycznego w odniesieniu do pojazdu konwencjonalnego staje się opłacalne w okresie użytkowania od 4 do 7 lat. W przypadku firm logistyczcznych, które regularnie wymieniają flotę, użytkowanie EV okazało się korzystne zwłaszcza w scenariuszu 4, w którym dzienny dystans pojazdu wynosił średnio 170 km i uzyskana została dopłata 36 tys. zł – mówi Łukasz Witkowski z Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych.

Fleet Electric Day

Dostawcze samochody elektryczne przy obecnych zasięgach nie są w stanie całkowicie zastąpić samochodów spalinowych. Nie oznacza to jednak, że tego typu auta nie znajdują zastosowania. Podczas testu samochodów ekologicznych Fleet Electric Day w Warszawie zgromadziliśmy 300 gości. W dużej mierze byli to przedstawiciele spółek Skarbu Państwa, administracji samorządowej, służb mundurowych, a więc podmiotów objętych ustawą o elektromobilności. Duża część z zaproszonych gości użytkuje floty samochodów dostawczych i użytkowych. Oczywiście zasilane konwencjonalnie. Niesamowitą popularnością cieszyły się obydwa dostarczone przez Volkswagena modele e-Crafter. Przejechały one łącznie 189 km, co jest wynikiem niesamowitym, biorąc pod uwagę fakt, jak duże zainteresowanie budziły wśród gości i to, że jeździły po trasie liczącej 8 km. Goście zaglądali do przestrzeni towarowej, pod maskę, do kabiny. Najczęściej powtarzanym określeniem było: To zupełnie normalne samochody. Tutaj określenie normalne, oznaczało ogromną zaletę. Przestrzeń towarowa była tak samo użytkowa jak w spalinowych odpowiednikach.
Uczestnicy testu podkreślali zalety elektrycznych Volkswagenów jako samochodów pracujących w mieście i na terenach podmiejskich. Zachwyceni byli prowadzeniem samochodu i tym, że miał bardzo nisko umieszczony środek ciężkości. Dzięki próbie testowej zorganizowanej w mieście, gdzie najczęściej będzie można spotkać te samochody, można było odczuć przyspieszenie tego auta od zera. W połączeniu z niemal bezszelestną jazdą robiło to na uczestnikach niesamowite wrażenie.

Oczywiście najwięcej pytań było o ładowanie, ponieważ to wydaje się być piętą achillesową całego pomysłu na rozwój elektromobilności. W przypadku e-Craftera problem wydaje się być mniejszy, ponieważ dysponuje on rozwiązaniem nazwanym: Combined Charging System (CCS). Pozwala na podłączenie litowo-jonowych akumulatorów zarówno do prądu stałego, jak i przemiennego. Tym samym możliwe jest ładowanie z publicznych stacji szybkiego ładowania CCS i z własnych stacji naściennych. Korzystając z szybkiej ładowarki, aby mieć 80% naładowania, wystarczy 45 minut. Kiedy korzystamy z ładowarki ściennej, pełne naładowanie zajmie nam 5 godzin i 20 minut.

W tej kwestii Volkswagen postanowił nie czekać na rozbudowę infrastruktury, ale sam rozpoczął program budowy stacji ładowania w swoich dealerstwach. Jest to o tyle zrozumiałe, że już w przyszłym roku w ofercie importera ma być aż14 modeli elektrycznych. Jak czytamy w oficjalnym komunikacie, potwierdzeniem strategii rozwoju infrastruktury jest niedawne podpisanie przez Volkswagen Group Polska nowych umów z polskimi dealerami. Ich istotny element stanowi wprowadzenie rozwiązań wspierających sprzedaż oraz obsługę samochodów elektrycznych. Jednym z wymogów nowych umów dealerskich jest wyposażenie salonów dealerskich w odpowiednią infrastrukturę dla EV. W tym celu spółka Volkswagen Group Polska podjęła decyzję o rozpoczęciu współpracy z ENGIE Technika Instalacyjna.

Jak powiedział dr Wolf-Stefan Specht, prezes zarządu Volkswagen Group Polska: Mając ponad 300 punktów dealerskich i serwisowych wyposażonych w stacje ładowania, staniemy się istotnym elementem krajowej infrastruktury ładowania samochodów elektrycznym w Polsce.