Rejestracje pojazdów grudzień 2022

16 stycznia 2023

Homologacja - co to takiego?

Niedawno Rada Ministrów przyjęła projekt Ustawy o systemach homologacji pojazdów i ich wyposażenia, złożony przez Ministerstwo Infrastruktury. Każdy rejestrujący nowy pojazd musi przedstawić w wydziale komunikacji dokument „Świadectwo zgodności”. Świadectwo zgodności dla pojazdu jest wystawiane na podstawie tzw. homologacji. Ale czym jest właściwie ta homologacja? Mówiąc najprościej, jest to proces, podczas którego sprawdzane są parametry techniczne kluczowych elementów pojazdu, czy spełniają wymagania określone w przepisach prawa. Celem tej weryfikacji jest sprawdzenie czy pojazd, który trafia na drogi publiczne i który będzie zarejestrowany jest bezpieczny zarówno dla tych, którzy są na jego pokładzie, jak i dla wszystkich użytkowników dróg.
W Europie na cały proces homologacji składają się mniejsze homologacje, które odnoszą się do poszczególnych elementów pojazdu i nazywane są homologacjami cząstkowymi. Procedura homologacji może zostać przeprowadzona jednoetapowo - najczęściej ma to miejsce w przypadku samochodów osobowych, bądź wieloetapowo, kiedy każdy z producentów uczestniczących w procesie produkcji pojazdu jest odpowiedzialny za swój etap, np. producent podwozia z kabiną i producent zabudowy. Taką zabudową jest np. skrzynia, izoterma, betoniarka czy specjalistyczna zabudowa strażacka. Z procedurą wieloetapową mamy najczęściej do czynienia w przypadku samochodów ciężarowych.

Po przejściu procedury homologacji pojazd, uzyskuje „Świadectwo homologacji całopojazdowej”, na podstawie której wystawiane jest do każdego pojedynczego pojazdu wyżej wspomniane Świadectwo zgodności. W systemie unijnym istnieje możliwość wydania Świadectwa homologacji UE, które daje możliwość rejestracji pojazdu w każdym kraju członkowskim. Takie unijne Świadectwo homologacji może zostać wydane przez upoważnione organy nazywane krajowym organem udzielającym homologacji w każdym z krajów Unii.  
Wydawany na podstawie Świadectwa homologacji dokument Świadectwa zgodności musi spełniać określone wymagania dotyczące jego zabezpieczeń i wielkości. Najczęściej jest to dwustronicowy certyfikat w formacie A4. Świadectwo zgodności zawsze dotyczy tylko jednego konkretnego pojazdu i zawiera wszystkie dane techniczne dotyczące tego pojazdu niezbędne do rejestracji na terenie UE.  Za cały proces homologacji odpowiedzialny jest co do zasady producent pojazdu, ale w niektórych przypadkach jego funkcję może pełnić inny podmiot, który wówczas zgodnie z prawem będzie nazywany przedstawicielem producenta.

Przepisy dotyczące homologacji obowiązują od bardzo dawna, jednakże co pewien czas podejmowane są prace nad ich dostosowaniem do współczesnych wymagań, ale także nad ich uproszczeniem i ujednoliceniem. Obecnie procedowany projekt wspomnianej na wstępie ustawy o systemach homologacji jest wynikiem ostatnich działań dostosowawczych na poziomie UE. Ma on na celu wprowadzenie niezbędnych mechanizmów i rozwiązań, które pozwolą skutecznie i w pełni stosować regulacje zawarte w ostatnim unijnym ramowym homologacyjnym akcie prawnym – rozporządzeniu 2018/858. W szczególności są to nowe procedury administracyjne, które dostosowują polskie prawo do obecnych przepisów UE oraz EKG ONZ. Przepisy tego projektu wyznaczają także organ udzielający homologacji i zupełną nowość, organ nadzoru nad rynkiem, który ma badać czy pojazdy produkowane i opatrzone Świadectwem zgodności są zgodne ze Świadectwem homologacji. Projekt wprowadza także możliwość uzyskiwania świadectwa homologacji dla instalacji gazowych montowanych w pojeździe na zgodność z tzw. Regulaminem 115 EKG ONZ. Zgodnie z uzasadnieniem przedłożonym do projektu te zmiany mają przynieść pozytywne zmiany w systemie homologacji i uprościć procedury uzyskiwania dokumentacji homologacyjnej. I takich prostych procedur urzędowych i bardzo bezpiecznych pojazdów homologowanych według tychże procedur Państwu i sobie życzę.

Jakub Faryś
Prezes PZPM

Informacje opracował zespół ekspertów rynkowych PZPM na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów.
PARTNER WYDANIA: Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM) jest największą polską organizacją pracodawców branży motoryzacyjnej, zrzeszającą obecnie 58 firm: producentów i przedstawicieli producentów pojazdów samochodowych, motocykli, skuterów oraz producentów nadwozi w Polsce. PZPM to profesjonalna i wiarygodna organizacja, która reprezentuje interesy przedsiębiorców przed organami administracji publicznej, środkami masowego przekazu, związkami zawodowymi, innymi organizacjami branżowymi (polskimi i światowymi) oraz całym społeczeństwem. Systematycznie publikuje opracowania, raporty, analizy i statystyki nt. sytuacji bieżącej branży motoryzacyjnej, jak i w ujęciu historycznym. PZPM reprezentuje także interesy firm członkowskich w Unii Europejskiej oraz wspólnie z innymi europejskimi stowarzyszeniami uczestniczy w konferencjach oraz debatach organizowanych na szczeblu unijnym, a także w kampaniach społeczno-edukacyjnych. PZPM to organizacja o ugruntowanej pozycji rynkowej działająca od 29 lat.