Unia Europejska i jej wpływ na infrastrukturę drogową w Polsce

05 maja 2014

Jednym z obszarów, w którym widać realny wpływ unijnych funduszy, jest w Polsce system transportowy. Pieniądze z UE przeznaczono m.in. na projekty rozbudowyoraz modernizacji autostrad i dróg ekspresowych. Skorzystaliśmy na tym wszyscy – znacząco poprawiła się mobilność, o kilkadziesiąt minut skrócił się średniczas przejazdu pomiędzy głównymi miastami, a także wzrosło bezpieczeństwo ruchu drogowego i spadła liczba wypadków śmiertelnych na drogach. W latach 2004–2013 Polska miała do dyspozycji około 28,7 mld euro na projekty dotyczące infrastruktury transportowej, z czego 5,4 mld euro w pierwszychlatach 2004–2006 oraz 23,3 mld euro w okresie 2007–2013.Na tym drugim etapie, w Polsce wybudowano i zmodernizowano autostrady i drogi ekspresowe za łączną wartość około 16 mld euro (69,2 mld złotych), z czego około 10 mld euro (42,6 mld złotych) było współfinansowane z funduszy UE. Od 2004 r. wybudowano łącznie 673 km autostrad i wybudowano lub zmodernizowano 808 km dróg ekspresowych.231 To ogromna zmiana w stosunku do 2003 r. – skok o 165% i 357%. Według szacunków GUS, w Polsce było wówczas tylko 405 km autostrad i 226 km dróg ekspresowych232. Planuje się, że w latach 2014–2020 nasz kraj czekają kolejne inwestycje w polską infrastrukturę drogową, również współfinansowane ze środków UE i realizowane na podobną skalę, jak w latach 2004–2013. Modernizacja sieci drogowej w znaczący sposób zwiększyła w Polsce komfort i bezpieczeństwo podróżowania, wzmocniła atrakcyjność terenów inwestycyjnychprzy głównych szlakach transportowych, a także zmniejszyła negatywne oddziaływanie transportu na środowisko naturalne. Według raportu firmy PwC w latach 2007–2012 Polska była unijnym liderem w budowie autostrad, ze 106-procentowym przyrostem liczby ich kilometrów Część krajów Europy Środkowo-Wschodniej, np. Czechy czy Węgry, jeszcze przed wejściem do Unii Europejskiej posiadała dużo bardziej rozwiniętą sieć autostrad niż Polska.234 To dlatego w rankingach, porównujących bezwzględną gęstość sieci autostrad (czyli długość autostrad na 1000 km2), wciąż plasujemy się na dość niskim, siódmym miejscu w regionie. W dużej mierze wynika to też z przemyślanej strategii, zgodnie z którąw Polsce buduje się nie tylko autostrady, ale również tańsze drogi ekspresowe. Drogi lepszej jakości i o większej przepustowości, które powstały dzięki współfinansowaniu ze środków unijnych przyczyniają się w dużej mierze do wzrostu bezpieczeństwa podróżnych. W latach 2007–2012 liczba wypadków spadła w Polsce o około 25%, a liczba ofiar śmiertelnych na drogach krajowych zmniejszyła się o 37%. Okazuje się, że poprawiająca się infrastruktura drogowa to nie tylko więcej czasu i bezpieczeństwa dla kierowców, ale też zysk dla państwa. Zsumowane roczne oszczędności dla gospodarki wynikające ze skrócenia czasu przejazdu na wybranych pięciu odcinkach dróg krajowych, oddanych do użytku w latach 2007–2013, wynoszą w skali roku od 1,3 mld złotych do 2,0 mld złotych, czyli około 0,1% PKB. Dla wszystkich odcinków autostrad i dróg ekspresowych, oddanych do użytku w tym okresie, tego rodzaju oszczędności mogą sięgnąć nawet poziomu 0,3% PKB. Z kolei roczne oszczędności ze skrócenia czasu podróży, mierzone na konkretnych, wybranych odcinkach drogowych, wynoszą od 152 mln złotych (wartości minimalne dla trasy Gorzów Wielkopolski – Szczecin) aż do 618 mln złotych (wartości maksymalne dla trasy Poznań – Świecko). MSZ