Na wakacje do muzeum
Trwa czas letniej kanikuły i wiele osób w poszukiwaniu słońca uda się na południe Europy. Wybierając się w podróż samochodem trasą przez Niemcy, będziecie przejeżdżać w pobliżu Zwickau, warto tam zrobić przerwę w podróży, aby po dwóch godzinach jazdy od granicy z Polską zwiedzić muzeum motoryzacji, umiejscowione w dawnych zakładach produkcyjnych. Zobaczycie tam na powierzchni 3000 metrów ponad 70 pojazdów, które były produkowane w Zwickau przez 80 lat. Dlaczego muzeum August Horch? W 1904 roku August Horch założył nowe przedsiębiorstwo Horch&Cie. Motorwagen-Werke AG w Zwickau. Brak możliwości pozyskania kapitału spowodował, że kilka lat później jej założyciel odszedł ze spółki i w 1909 r. powołał kolejną. Skąd więc nazwa Audi? Horch przegrał proces o prawa do nazwania nowej firmy własnym nazwiskiem. Legenda głosi, że syn jego przyjaciela przetłumaczył nazwisko na język łaciński.Eksponowane pojazdy są ułożone chronologicznie z dokładnymi opisami i ciekawą inscenizacją oddającą ducha i tło historyczne, kiedy powstawały. Pierwszym eksponatem jest zielony Horch 12/28 Phaeton z 1911 roku, a w jego tle wita nas patron muzeum. Dalej widzimy pojazd, który nosi przydomek alpejskiego zwycięzcy. Jest to żółte Audi typ C 14/35 z 1913 roku, trzykrotny zwycięzca wyścigu o puchar Alp. W czasie I wojny światowej zakłady produkowały pojazdy na potrzeby armii i tu widzimy pięknie odrestaurowany samochód ciężarowy na pełnych kołach, z 1916 roku.
Wystawa nie ogranicza się tylko do pojazdów, prezentowane są również oryginalne silniki, pełne podwozia i bardzo interesujący zbiór akcesoriów motoryzacyjnych: lampy, zegary, kompletne deski rozdzielcze oraz literatura z tego okresu, instrukcje obsługi akty prawne.Przechodzimy dalej, a naszym oczom ukazuje się kompletna stacja benzynowa z okresu międzywojennego: z dystrybutorami, małym sklepem wyposażonym w artykuły z epoki i zainscenizowanym warsztatem naprawy samochodów.Na tle wejścia do Grand Hotel Royal prezentuje się Horch 830 BL, a dalej Horch 951 PulmannCabrio z 1937 roku. To pojazd służbowy ambasady Niemiec w Argentynie. Wielu czytelników kojarzy najpiękniejszego Horcha 853 Sport Cabriolet z 1938 roku, a w jego tle następny unikat – Wanderer W 25K Roodster.Na podwoziach Horcha firmy specjalistyczne montowały interesujące zabudowy. Te pojazdy z uwagi na wykonanie pojedynczych egzemplarzy należy uznać za szczególnie ciekawe. Mamy w tej kolekcji pojazd dla policji Horch 400 z 1930 roku, ambulans medyczny na podwoziu Horch 830 BL, zabudowany przez firmę Schumann GmbH z Werdau, i pojazd straży pożarnej.Warto zobaczyć, jak powstawały tak wspaniałe pojazdy. Muzeum ma również salę z warsztatem produkcyjnym z tamtej epoki. To hala, w której zgromadzono maszyny i urządzenia ilustrowane zdjęciami, możemy wszystkiego dotknąć, urządzenia są sprawne, a na stołach rozłożone są plany i detale produkcyjne. Niestety, skrzynka z piwem zawiera puste butelki.Technologia w tamtych czasach radykalnie odbiega od tego, co dziś wiemy o produkcji samochodów. Możemy się zapoznać, jak wykonywano drewniane nadwozia, a na nie nakładano ręcznie arkusze blachy, wyklepując oczekiwany kształt. Jak produkowano siedzenia i z jakich materiałów oraz jakimi posługiwano się narzędziami.
Jesteśmy w budynku fabrycznym, gdzie swoje biuro miał August Horch. I tu muzealnicy z wielka dbałością o szczegóły odbudowali jego gabinet z sekretariatem. Przewodnik, którego usługi można zamówić (niestety, tylko po niemiecku) jest wystylizowany na Augusta Horcha i w jego gabinecie wpisuje dedykacje, podpisując je jako August Horch.W czasie kryzysu gospodarczego zainteresowanie luksusowymi samochodami spadało i w 1928 r. pakiet większościowy akcji Audi przejął J.S. Rasmussen. Dzięki przejęciu Audi, firma znana z produkcji jednośladów rozpoczęła produkcję aut pod marką DKW. W 1932 roku saksońskie firmy motoryzacyjne z inicjatywy Państwowego Banku Saksońskiego zawiązały alians pod nazwą Auto Union AG. Symbolem tego zjednoczenia są cztery pierścienie wyróżniające marki Audi, DKW, Horch i Wanderer.Centralnym punktem ekspozycji jest znak Auto Union, a w każdym z pierścieni umiejscowiony jest pojazd reprezentujący danego producenta. To odtworzone stoisko Auto Union z wystawy Motor Show z 1930 roku.Marki zachowały niezależność i każda z nich specjalizowała się w określonym segmencie rynku. Współpraca umożliwiła wzajemne korzystanie z technologii. Przykładem takiej współpracy jest pierwsze przednionapędowe Audi Front typ UW, korzystające z doświadczeń DKW zaś 6-cylindrowy silnik, skonstruowany przez Ferdinanda Porsche, pochodzi z Wanderera. Ciekawostką jest, że Porsche był wtedy zatrudniony u Wanderera.W osobnym pomieszczeniu możemy podziwiać szczytowe osiągnięcia koncernu – wspaniałe auta wyścigowe z 12- i 16-cylindrowymi silnikami. Type A, w którym Hans Stuck wygrał Mistrzostwa Europy w 1934 roku; type C, w którym BerndRosemeyer odniósł zwycięstwo w 1936 roku i type D nazywany srebrną strzałą (Silberpfeil), na którym TazioNuvolari wygrał ostatnie Grand Prix (Belgrad), przed II wojną światową. 
II wojna światowa wstrzymuje wspaniale rozwijającą się produkcję samochodów w Zwickau. Fabryka zostaje zbombardowana. Muzealnicy nie zapomnieli o tych doświadczeniach i następna sala jest poświęcona tym czasom. Idziemy w półmroku wśród gruzów, spod nich widać zniszczony pojazd wojskowy Wanderer W 11 Kubelwagen.Po zakończeniu wojny Saksonia znajduje się w radzieckiej strefie okupacyjnej. Wyposażenie fabryki zostaje wywiezione w ramach reparacji wojennych do ZSRR. W 1948 roku ponownie uruchomiono produkcję samochodów. Eksponatami z tego okresu są ciężarówka Horch H3A, na polskim drogach znana w późniejszym czasie pod nazwą IFA, oraz ciągnik Pionier. Niemiecka myśl techniczna dalej się rozwijała na terenie NRD, a pięknym przykładem tych możliwości jest prototypowy Horch 920S z 1950 roku, wzorowany na amerykańskich pojazdach z tego okresu. Dalej stoi Sachsenring P240 Limousine z 1957 roku, z 6-cylindrowym silnikiem i napędem na tylne koła. Pojazdy te były produkowane od 1955 do 1959 roku. (1382 szt.)Bardzo interesującym eksponatem jest Representant, zbudowany do przewozu gości na uroczystości państwowe. Pojazd powstał na bazie P240, z okazji 20. rocznicy powstania NRD, w 1969 roku. Ostatni raz odbierał paradę wojskową w 1989 roku.Następnie przechodzimy do ery Trabanta. Ekspozycja obejmuje wszystkie typy, od pierwszych modeli P50 500 cm/18 KM(1958–1962), a dalej P60 (1962–1965) 600 cm/23 KM.Wraz z wersją kombi (Uniwersal) z panoramicznym dachem. P601 łącznie z wersją uterenowioną dla armii ludowej NRD, do Trabanta 1.1 z silnikiem VW.Tłem dla tych modeli są inne wyroby Made in DDR z uwzględnieniem wspaniałych akcesoriów specjalnie projektowanych dla tego pojazdu i zdjęcia oddające atmosferę szczęśliwego socjalistycznego kraju.Podążając dalej, wchodzimy na inscenizację ulicy Leipziger Strasse w Zwickau z 1930 roku. Idziemy po bruku, z chodnika możemy wejść do sklepów z epoki z oryginalnymi towarami.Znajdują się tu sklep kolonialny, tekstylny, dla dzieci z zabawkami, z porcelaną firmy Kästner-Porzellan. Na ulicy są zaparkowane pojazdy z tego okresu: dostawcze DKW, DKW F9, DKW F8.Produkcja pojazdów w okresie NRD to nie tylko Trabanty. Początkowo produkowano pojazdy w oparciu o konstrukcje przedwojenne DKW, IFA F8 (1949–1955) i IFA F9 (1949–1953) (identyczny pojazd produkowano w RFN pod marką Auto Union), a następnie P70 w kilku wersjach nadwozia. Najładniejszym reprezentantem tej serii był P70 Coupé.A jak budowany był Trabant? To gratka dla wszystkich zainteresowanych technologią produkcji. Przedstawiony jest cały proces obróbki duroplastu (sztuczna żywica kompozytowa połączona z odpadami bawełnianymi).
Przez cały czas produkcji pojazdów w NRD starano się rozwijać te konstrukcje i na następnej części ekspozycji pokazano pojazdy prototypowe. P 100, P610, P 1100. Były to konstrukcje własne i opracowywane przy współpracy z zakładami w Eisenach lub Škody.Kończymy naszą wycieczkę pojazdami, które powstawały już po upadku NRD. Zakłady zostały przejęte przez koncern VW, gdzie produkowano VW Polo i Passata B5.Kilka słów o tym, jak powstało to muzeum, bo to nie mniej frapująca historia niż te wspaniałe eksponaty. Inicjatywa powstania muzeum samochodów narodziła się w czasach NRD. W 1986 roku w starej stołówce przyzakładowej VEB Sachsenring otwarto pierwszą wystawę. W 1990 roku udostępniono dla publiczności 12 pojazdów i 6 silników. W czasie transformacji, z powodu utraty głównego mecenasa Sachsenring Zwickau GmbH Automobilwerke, powstał projekt sprzedaży eksponatów w prywatne ręce. Grupa zapaleńców, chcąc uchronić te unikalne wytwory kultury materialnej przed zamknięciem w garażach milionerów, zaproponowała, aby przy wsparciu miasta Zwickau i inwestorów prywatnych powołać spółkę non profit.Pozyskano do współpracy Audi AG, które wsparło finansowo i organizacyjnie ten projekt i w 2000 roku powołano spółkę. Jej celem jest prowadzenie muzeum i dokumentacja historii motoryzacji w Zwickau. W latach 2002–2004, kosztem 6,6 mln euro zaadaptowano i rozbudowano stary biurowiec „HorchMansion". 10 września 2004 roku nastąpiło uroczyste otwarcie, a 11 września 2004 roku udostępniono muzeum dla zwiedzających. 
Muzeum nieustannie realizuje swoją misję, tworząc interesujące wystawy tematyczne. Aktualnie można tam zapoznać się z najstarszymi pojazdami z okazji 125-lecia motoryzacji. To wystawa pionierskich konstrukcji i przedstawienie ich twórców. Można tam zobaczyć osiem unikalnych pojazdów z przełomu wieku: Benz Patent nr 1 z roku 1886, Patent Benz Victoria z 1896 roku, Daimler na stalowych kołach, samochód z 1889 roku, Leon BolleeVoiturette z 1896 roku, Lutz z 1896 roku, samochody Marcus z lat 1888/89, i Panhard&LevassorTonneauPhaeton z 1894 roku.Muzeum jest czynne przez cały rok od wtorku do niedzieli w godzinach od 9.30 do 17.00.Jeżeli zdecydujecie się odwiedzić to miejsce, to pokochacie stare samochody i możecie o sobie mówić, że macie benzynę we krwi. Andrzej Ejfler
Szanowni Państwo,