Elektromobilność to gałąź gospodarki, która od samego początku swojego istnienia przeżywa dynamiczny rozwój. Wpływ na to ma nie tylko fakt, że wraz z postępującą świadomością ekologiczną oraz dążeniem UE do ograniczenia szkodliwych substancji z transportu staje się ona jednym z kluczowych rozwiązań przyszłości. Na emobility trzeba patrzeć również jak na sektor, w którym innowacyjność jest niezbędna, upragniona i pożyteczna.
Elektromobilność to wielka szansa technologiczna na rozwój mocnej gałęzi gospodarki, jednak aby stworzyć kompletny ekosystem, nie możemy zapomnieć, jak ważna jest edukacja. Współczesne potrzeby edukacyjne w branży elektromobilności w Polsce są niezwykle istotne, ponieważ technologie związane z pojazdami elektrycznymi stają się coraz bardziej zaawansowane, co niesie za sobą konsekwencję potrzeb kadrowych. Wymaga to wysoko wykwalifikowanej kadry inżynierów, specjalistów ds. baterii, systemów ładowania oraz zarządzania energią. Firmy działające w sektorze elektromobilności poszukują pracowników z wiedzą specjalistyczną i umiejętnościami praktycznymi, które pozwolą na rozwijanie innowacyjnych rozwiązań. Tworzenie nowych zawodów, specjalności to procesy długotrwałe. Obecnie jedynie na kilku polskich uczelniach są kierunki związane z elektromobilnością. Sam zakres wiedzy jest obszerny i obejmuje m.in. elektronikę, energoelektronikę, informatykę, programowanie, systemy wbudowane, architekturę, urbanistykę, Internet rzeczy, mechanikę, mechatronikę, automatykę, chemię, elektrochemię, IT, zarządzanie produkcją, teleinformatykę, telemetrię oraz wiele innych.
Większość firm e-mobility zlokalizowanych na obszarze omawianych województw to producenci baterii lub komponentów do nich. W związku z tym najpilniej poszukiwane są przede wszystkim osoby na stanowiska związane z produkcją baterii elektrycznych lub jej modułów. Istnieje również duże zapotrzebowanie na specjalistów, którzy tworzą całą infrastrukturę niezbędną do prawidłowego funkcjonowania branży. Firmy szukają również osób do zarządzania platformami przetwarzającymi dane z samochodów elektrycznych lub analizujących dane z produkcji. Niezmiennie od lat istnieje również bardzo duże zapotrzebowanie na specjalistów z obszaru elektryki, zarówno do wsparcia w obszarze konstrukcji/projektowania instalacji elektrycznych, jak i do utrzymania ruchu.
Pozytywnym sygnałem jest fakt, że w Polsce z wiedzą i zdolnościami łatwo spotkać się tam, gdzie branża już funkcjonuje. Sektor przemysłu, a zwłaszcza obszaru bateryjnego, dysponuje wykwalifikowanymi inżynierami, którzy swoje doświadczenie zdobywają w światowej klasy koncernach, takich jak LG Energy Solutions, MinthGroup, Solaris czy Bosh. Mimo wiedzy na wysokim poziomie dotkliwe są braki ilościowe specjalistów branży. Z potrzeb rynku ukształtował się profil kompetencyjny idealnego kandydata branży e-mobility.
Innowacyjność stanowi kluczowy czynnik dla rozwoju elektromobilności w Polsce. W ostatnich latach zaobserwowano znaczący wzrost inwestycji w badania i rozwój w tej dziedzinie. Rząd polski wprowadził szereg programów wspierających rozwój elektromobilności, takich jak dotacje na zakup samochodów elektrycznych, budowa infrastruktury ładowania oraz promocja rozwiązań ekologicznych w transporcie publicznym. To wszystko tworzy sprzyjające środowisko dla innowacji i przedsiębiorczości w branży elektromobilności, w tym również powstawania start-upów.
Według pracodawców z woj. dolnośląskiego, wielkopolskiego, lubuskiego idealny kandydat na stanowisku związanym z elektromobilnością cechuje się następującymi kompetencjami twardymi i miękkimi:
Kompetencje twarde
Kompetencje miękkie
W obszarze wsparcia rozwoju elektromobilności w Polsce liczne działania podejmuje Polska Izba Rozwoju Elektromobilności. Jednym z nich jest współpraca z Ministerstwem Edukacji oraz Ministerstwem Klimatu i Środowiska, która ma na celu utworzenie nowego zawodu „technik elektromobilności”, co pozwoli kształcić przyszłą kadrę branży już na etapie edukacji w szkołach średnich. W odpowiedzi na potrzeby rynku działania podejmują również polskie uczelnie i instytuty badawcze, wprowadzając nowe programy studiów i kursy specjalistyczne związane z elektromobilnością. Studenci mogą zdobyć wiedzę i umiejętności niezbędne do pracy w branży elektromobilności, uczestnicząc w programach z zakresu inżynierii elektrycznej, technologii baterii, systemów zarządzania energią oraz analizy danych. Uniwersytet Zielonogórski przy współpracy z Polską Izbą Rozwoju Elektromobilności wprowadza do swojej oferty jedyną w Polsce specjalizację „manager elektromobilności” na studiach drugiego stopnia zarządzania.
Kolejnym obszarem, w którym PIRE podejmuje działania na rzecz stworzenia odpowiednich warunków dla edukacji, jest Branżowe Centrum Umiejętności w Opolu. W jej ramach na terenie całego kraju powstawać mają ośrodki łączące pracodawców, szkoły i uczelnie. Jednostki mają oferować kształcenie i zdobywanie nowych umiejętności zarówno młodzieży szkolnej, jak i osobom dorosłym w szeregu sektorów gospodarki i przemysłu.
Jak informuje Arkadiusz Wiśniewski, prezydent Opola, BCU w stolicy regionu ma szkolić ludzi pod kątem branży motoryzacyjnej. Ponadto procedowana jest kwalifikacja w ramach Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji ZSK.
Ważnym elementem rozwoju branży jest również inicjatywa Europejskiego Centrum Elektromobilności w Zielonej Górze, będzie to ścieżka od edukacji, przez start-upy, po inwestycje w strefie ekonomicznej. Idea utworzenia Centrum jest pomysłem Bartosza Kubika, Prezesa Zarządu Ekoenergetyki-Polska, który swoimi działaniami biznesowymi pokazuje, w jaki sposób budować elektromobilność w Polsce. To unikalny projekt w skali Europy, gdzie w jednym miejscu znajdziemy cały przekrój działalności związanej z elektromobilnością. ECE będzie unikatowym miejscem w Europie, które będzie swego rodzaju miasteczkiem elektromobilności. Tu będą budowane kompetencje badawcze, szkoleniowe, produkcyjne, biznesowe, a także działania promocyjne branży. W skład Centrum będą wchodziły:
A już teraz trwa budowa zalążka ECE – Inkubator „E-mobility Innovation Hub” – a więc swego rodzaju kreatora innowacji w świadczeniu prorozwojowych usług na rzecz MŚP w Zielonej Górze.
Polska Izba Rozwoju Elektromobilności w odpowiedzi na stale rosnące potrzeby w zakresie merytorycznej wiedzy i praktycznych umiejętności firm z branży elektromobilności zainicjowała projekt PIRE Knowledge Hub. PIRE Knowledge Hub to odpowiedź na stale rosnące potrzeby edukacyjne. Szkolenia dla kadry inżynierskiej, szkolenia specjalistyczne dla flotowców, serwisów samochodowych oraz administracji samorządowej, doradztwo eksperckie, dostęp do raportów branżowych to obszary, na które stale zauważamy zapotrzebowanie rynkowe. Dlatego w ramach projektu PIRE Knowledge Hub tworzymy platformę e-learningową, gdzie każdy zainteresowany będzie mógł znaleźć sprawdzoną, ekspercką wiedzę z dziedzin okołoelektromobilności.
Warto zauważyć, że elektromobilność nie dotyczy tylko sektora motoryzacyjnego. Elektryfikacja dotyka różnych gałęzi przemysłu, takich jak produkcja energii, sieci energetyczne, zarządzanie magazynowaniem energii oraz usługi związane z infrastrukturą ładowania. To stwarza dodatkowe możliwości rozwoju zawodowego i edukacyjnego w tych dziedzinach.
Branża elektromobilności w Polsce oferuje obecnie wiele możliwości edukacyjnych i zawodowych. Innowacyjność, zatrudnienie rosnące wraz z rozwijającym się sektorem oraz rozbudowane programy wsparcia rządu tworzą dogodne warunki dla rozwoju edukacji i kariery w tej perspektywicznej dziedzinie. Warto wykorzystać te możliwości i inwestować w rozwój kompetencji związanych z elektromobilnością, aby przyczynić się do transformacji ekologicznej transportu w Polsce.
Paulina Muszyńska
Młodszy specjalista ds. zarządzania projektami w PIRE