Kobiety bardziej przedsiębiorcze niż mężczyżni. Raport „Kobiety w MŚP"
Więcej Polek prowadzi własne biznesy, ale to mężczyźni mają większą wiedzę na temat przedsiębiorczości – wynika z raportu „Kobiety w MŚP. Pod lupą” przygotowanego przez EFL. Jakie tajemnice odkrył raport?
Kobiety w Polsce częściej decydują się na prowadzenie własnej firmy, niż w większości krajów Unii Europejskiej. Aż 8 proc. polek prowadzi u nas działalność gospodarczą, co stanowi drugi wynik europejski. Ponadto Ponad połowa firm kierowanych przez kobiety to mikro przedsiębiorstwa (55 proc.), a co szósta Polka prowadzi organizację zatrudniająca od 50 do 249 pracowników.
Raport ujawnił także mniej optymistyczny trend. Tylko 11 proc. kobiet zakładających własną firmę miało wysoki poziom wiedzy biznesowej. Wśród mężczyzn ten odsetek był nieco wyższy i wyniósł 17 proc.
Jak wynika z raportu, kobiety częściej niż mężczyźni zakładają swoje przedsiębiorstwa, bez przygotowania biznesowego (28 proc. vs. 21 proc.). Wyniki badania wskazują również, że płeć ma wpływ na kompetencje biznesowe. Kobiety częściej niż mężczyźni uważają siebie za kreatywne (23 proc. vs. 15 proc.), pracowite (7 proc. vs. 4 proc.) czy wielozadaniowe (5 proc. vs. 2 proc.).
– Polki znajdują się wśród liderek Unii Europejskiej, jeśli chodzi o zdolności przywódcze. Po pierwsze, udział kobiet na stanowiskach kierowniczych w Polsce wynosi 43 proc. i jak wynika z danych Eurostatu za 2021 rok, jest to drugi najwyższy wynik w Unii. Po drugie, Polki częściej chcą być własnymi szefami. 8 proc. kobiet w Polsce prowadzi działalność gospodarcza i to jest także drugi najwyższy wynik wśród krajów UE. Z biznesem zarządzanym przez kobiety bardzo często mamy do czynienia także na rynku leasingowym. W ubiegłym roku, co szósta firma, której inwestycje sfinansowaliśmy w EFL, była zarządzana przez kobiety. A jeśli przyjrzymy się, jakie rodzaje działalność wykonują przedsiębiorczynie, to na liście są nie tylko „kobiece biznesy” jak salony kosmetyczne, ale również te uchodzące za bardziej męskie jak sprzedaży pojazdów czy usługi budowlane. Z naszego najnowszego raportu jasno wynika, że kobiety i mężczyźni mają bardzo wiele wspólnego na biznesowym gruncie, ale jest też wiele czynników, które różnicują podejście Polek i Polaków do zarządzania własną firmą. To wszystko sprawia, że oferują rynkowi inną wartość biznesową niż mężczyźni, sprawiając, że polski sektor przedsiębiorczości jest bardziej komplementarny – mówi Ewa Kadziewicz, dyrektor departamentu marketingu EFL.
Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Sytuacja kobiet w Polsce z perspektywy społeczno-ekonomicznej” wynika, że w naszym kraju 8 proc. kobiet ma swoją firmę, co stanowi drugi wynik w Unii Europejskiej. Więcej przedsiębiorczych kobiet jest jedynie w Grecji (10 proc.).
Krzystają z okazji i spełniają marzenia
Dla przykładu dwa razy mniej Niemek prowadzi własny biznes (4 proc.) i cztery razy mniej Norweżek (2 proc.). Z raportu EFL „Kobiety w MŚP. Pod lupą” wynika, że ponad połowa firm kierowanych przez kobiety to mikro przedsiębiorstwa (55 proc.). Wśród mężczyźni ten odsetek wynosi 47 proc. Natomiast Polacy częściej zarządzają większymi podmiotami – niemal, co trzeci prowadzi organizację zatrudniająca od 50 do 249 pracowników. Takimi z kolei zarządza, co szósta Polka.
Jak mówią same respondentki, do „pójścia na swoje” najczęściej skłoniła je okazja, z której warto było skorzystać - 47 proc. wskazań). Okazja była powodem założenia działalności dla 50 proc. zapytanych mężczyzn.
Drugą przyczyną „pójścia na swoje” było spełnienie marzeń. I tu podejście różni się między Polkami a Polakami. Kobiety tworząc własny biznes, zrealizowały swoje marzenia — tak zadeklarowało 43 proc. respondentek. W przypadku mężczyzn takiej odpowiedzi udzieliło tylko 33 proc. Przedstawiciele płci męskiej częściej natomiast niż kobiety otworzyli działalność, bo chcieli spróbować sił na swoim (46 proc. vs. 36 proc.).
Wiemy niewiele
Wyniki badania EFL jasno wskazują̨̨, że wiedza i umiejętności zarządzania biznesem są bardzo dużym wyzwaniem dla osób rozpoczynających własną działalność gospodarczą. Zarówno Polki, jak i Polacy nie są „pilnymi studentami przedsiębiorczości”. Najczęściej przedstawiciele obu płci wskazali na średni poziom „wtajemniczenia” w wiedzę biznesową (61 proc. kobiet i 63 proc. mężczyzn). Jednak patrząc dalej, informacje Polek o prowadzeniu biznesu w pierwszych miesiącach działalności okazują̨ się̨ słabsze, niż̇ Polaków.
Tylko 11 proc. kobiet określiło swoją wiedzę i umiejętności na dobrym poziomie, podczas gdy w grupie mężczyzn ten odsetek wyniósł 17 proc. Co więcej, zdecydowanie częściej kobiety niż mężczyźni zakładały swoje firmy bez przygotowania biznesowego lub z niską wiedzą i umiejętnościami (26 proc. vs. 21 proc.).
Monika Constant ze Związku Polskiego Leasingu wskazuję, że zjawisko niskiego poziomu wiedzy biznesowej wynika przede wszystkim z braku dostępu do praktycznej edukacji w szkołach czy na uczelniach.
– Tzw. podstawy przedsiębiorczości koncentrują̨ się̨ głownie na teorii, zaniedbując praktyczne umiejętności niezbędne do prowadzenia własnego biznesu. Ponadto, stereotypy płciowe mogą odgrywać rolę: dziewczęta częściej wybierają zawody humanistyczne, rzadziej poszukują praktycznej wiedzy z zarządzania i finansów, które przydają się w prowadzeniu biznesu. Widać jednak, że coraz więcej kobiet angażuje się w przedsiębiorczości i prowadzenie własnych firm, a wtedy wzrasta również ich zainteresowanie zdobywaniem wiedzy biznesowej poprzez uczestnictwo w kursach i konferencjach czy korzystanie z mentoringu i wsparcia innych kobiet – mówi Monika Constant, prezes zarządu Związku Polskiego Leasingu.
Jak wynika z raportu TOP 3 cech, które Polki i Polacy uważają za swoje przewagi kompetencyjne na stanowiskach zarządczych, są podobne w przypadku obu płci. To komunikatywność, kreatywność i kompetencje. Jednak jak podkreślają autorzy raportu „płeć tkwi w szczególe”.
Polski bardziej kreatywne i wielozadaniowe
Po pierwsze, kobiety częściej niż mężczyźni uważają siebie za bardziej kreatywne (23 proc. vs. 15 proc.). Z drugiej strony, mężczyźni częściej uważają siebie za komunikatywnych (33 proc. vs. 27 proc.). Przeglądając się dalej w biznesowym lustrze, kobietom bardziej na sercu leży dobro firmy (18 proc. vs. 15 proc.), częściej niż mężczyźni uważają siebie za pracowite (7 proc. vs. 4 proc.), wykazują większą chęć rozwoju (7 proc. vs. 4 proc.) oraz częściej w zarządzaniu biznesem są wielozadaniowe (5 proc. vs. 2 proc.). Mężczyźni natomiast częściej niż kobiety uważają siebie za konsekwentnych (17 proc. vs. 14 proc.), bardziej odważnych (6 proc. vs. 3 proc.) oraz mają większą samodyscyplinę (6 proc. vs. 3 proc.).
Metodologia
Raport „Kobiety w MŚP. Pod lupą” został przygotowany na podstawie analizy wyników badania ilościowego zrealizowanego przez ICAN Institute na zlecenie EFL S.A. z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie firm MŚP z całego kraju. W sumie zrealizowano 500 wywiadów: 250 rozmów z przedstawicielami mikro firm, 125 rozmów z przedstawicielami małych firm oraz 125 rozmów z przedstawicielami średnich firm. 180 wywiadów przeprowadzono z kobietami, a 320 wywiadów z mężczyznami.
Przebadane firmy reprezentowały cztery branże: budownictwo, handel, produkcję oraz transport. Przygotowane w ten sposób dane pozwalają analizować i opisywać na poziomie całej populacji firm w Polsce. Badanie wykonano metodą telefonicznych ankiet (CATI) w lipcu i sierpniu 2023 roku.
Szanowni Państwo,